Amnesic Shellfish Poison Grubu (ASP) (Invivo)

Amnesic Shellfish Poison Grubu (ASP) (Invivo)
Amnesic Shellfish Poison Grubu (ASP) (Invivo)

Bir hücreli mikroskobik canlılar olan alglerin binlerce türü bulunmaktadır. Bunların arasında insan sağlığına ve doğaya zarar veren türleri 200 kadardır. Bunların içinde de 80 kadar türü zehir üretmektedir. Bu zehirli alg türlerinden biri Amnesic Shellfish Poison (ASP) grubuna girmektedir. Bu gruba giren alglerin ürettiği domoik asit insanlarda hafıza kaybına neden olmaktadır. Salgıladıkları zehirler doğrudan balıklara ve deniz kabuklularına zarar vermemekte, ancak bu ürünleri tüketen insan veya bazı etle beslenen hayvanlarda zehirlenmelere yol açmaktadır.

Bu zehirlenmeler, virüslerden, bakterilerden, parazitlerden ve toksinlerden kaynaklanmaktadır. Örneğin dinoflagellata adı verilen bir alg türü, domoik asit, saksitoksin, yessotoksin, brevetoksin gibi toksinler üretmekdir.

İnsanlarda hafıza kaybına yol açan amnezşk kabuklu su ürünleri zehirlenmelerine, (Amnesic Shellfish Poisoning, ASP) neden olan domoik asit, tek hücreli bir su yosunu tarafından üretilmektedir.

İlk olarak 1980’lerin sonlarında domoik asit zehirlenmesine rastlanmıştır. Kanada’da bu tür bir zehir bulaşmış midyeleri tüketen çok sayıda insan bundan etkilenmiş ve 4 kişi yaşamını kaybetmiştir. Birkaç yıl sonra da Amerika’da çok miktarda domoik asit aldığı tespit edilen yüzlerce kuş ölmüştür.

Amnezik kabuklu su ürünleri zehirlenmelerinde asıl sorumlu domoik asittir. Domoik asit suda çözünmektedir ve ısıya, pişirme ve dondurma işlemlerine karşı dayanıklıdır. Avrupa Birliği ülkelerinde insanlar tarafından kabul edilir sınır 20 µg/g olarak belirlenmiştir (97/61/EEC sayılı direktif). Domoik asit zehirlenmelerinde ölüm oranı yüzde 3 olarak belirlenmiştir. İçeriğinde 200 µg/g domoik asit bulunan midyenin tüketilmesi sonucu insanlar tarafından hafıza kaybı yaşamaktadır.

Gelişmiş laboratuvarlarda biyotoksin analizleri kapsamında, invivo yöntem uygulanarak Amnesic Shellfish Poison Grubu (ASP) zehirlenme analizleri yapılmaktadır. Bu analizler sırasında, ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar ve test yöntemleri esas alınmaktadır. Bu konuda dikkate alınan standart şudur:

  • TS EN 14176 Gıda maddeleri - HPLC metoduyla midyelerde domoik asitlerin tespiti