Toplam Katı Madde Tayini (Buharlaştırma Kalıntısı)

Toplam Katı Madde Tayini (Buharlaştırma Kalıntısı)
Toplam Katı Madde Tayini (Buharlaştırma Kalıntısı)

Toplam askıda katı madde derken, su örneği içinde bulunan çökebilen ve çökemeyen maddelerin toplamı ifade edilmektedir. Genelde sudaki tortu maddeleri, kaya ve toprak zerreleri, çamur veya kil mineralleri, organik madde partikülleri ve planktonlardır. İnsanlar da çeşitli faaliyetleri ile yüzey sularında bulunan katı madde miktarını arttırmaktadır. Bir de tarım alanlarında meydana gelen erozyon katı madde miktarını arttırmaktadır. Toplam katı madde miktarı ne kadar artarsa, sular fiziksel olarak o kadar kirlenmiş olmaktadır. Bu durumda sular bulanıklaşır, yoğunlaşır, zehirleme özellikleri artar, ışık geçirgenliği ve oksijen miktarı düşer ve su canlılarına zarar verir. Katı maddelerin bu şekilde etki dereceleri, bu maddelerin çeşidine, miktarına, sudaki canlıların cinsine ve büyüklüğüne göre farklılaşır.

Katı madde miktarı, sabit tartıma getirilen standart cam elyaf filtre kağıdından süzülen ve 103-105 derece arasında kurutulan süzüntü kalıntısının ağırlığıdır. Bu test sırasında katı maddeler filtreyi tıkayacak olursa ve süzme süresi uzamaya başlarsa, bu noktada toplam katı ve toplam çözünmüş madde arasındaki fark, toplam katı madde miktarını vermektedir. 105 dereceden sonra karbon dioksit uçmaya başlar ve bikarbonat karbonata dönüşür. Buharlaşma ile birlikte organik maddelerin kaybı azalmaktadır.

Buharlaştırma kalıntısını tespit etmek için, iyi karıştırılan bir su örneği, sabit tartıma getirilmiş bir tüp içinde buharlaştırılır. Sonra 103-105 derecede sabit bir ağırlık elde edilene kadar kurutulur. Boş tüpün ağırlık artışı toplam katı madde miktarını, yani buharlaştırma kalıntısını ifade etmektedir.

Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal gıda analizleri kapsamında toplam katı madde (buharlaştırma kalıntısı) tayini çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uyulmaktadır. Bu konuda başvurulan standart şudur:

  • TS 266 Sular - İnsani tüketim amaçlı sular