Uçucu Organik Bileşikler (VOC) Ölçümü

Uçucu Organik Bileşikler (VOC) Ölçümü
Uçucu Organik Bileşikler (VOC) Ölçümü

Uçucu organik maddeler, hava kirliliğine neden olan, dolayısılayla insan sağlığı için tehlike oluşturan çeşitli sıvı ve gaz maddelerinden oluşan bir gruptur. Uçucu organik maddeler kısaca, İngilizce Volatile Organic Compounds ifadesinin baş harflerinden oluşan VOC olarak tanımlanmaktadır. Bunlar çevreye ve insan sağlığına zarar verecek özellikte kimyasallardır. Bir yandan çevreye salınan uçucu organik bileşiklerin emisyon miktarını düşürmek, bir yandan da insan sağlığını korumak bakımından ulusal ve uluslararası düzeyde birçok düzenlemeler yapılmıştır. Uçucu organik bileşikler ölçümleri (VOC ölçümleri), işyerleri ortamında havada bulunan organik uçucu bileşiklerin konsantrasyonunu tespit etmek için yapılmaktadır.

Kimyasal özellikleri açısından bakıldığında uçucu organik bileşikler, aromatik yapıda olan, kaynama sıcaklığı 250 derece olan ve fotokimyasal tepkime ile hava kirliliği yaratan hidrokarbonlardır. Bu uçucu organik bileşikler hava ile birlikte solunduğu zaman, insanlarda kalıtsal nitelikte sağlık problemleri yaratabilmektedir. Bunun önüne geçmek amacı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nde, işyerlerinde sağlık ve güvenlik koşullarının iyileştirilmesi için alınacak önlemler açıklanmıştır.

Yönetmelik esaslarına göre işverenler, gerçekleştirilen faaliyet ile ilgili her konuda çalılanların sağlık ve güvenliklerini korumak zorundadır. Çalışanların da bu konuda yükümlülükleri bulunmaktadır ancak işveren her durumda sorumludur. Bu açıdan işverenler yönetmelikte yer alan kriterler çerçevesinde çalışma ortamında VOC ölçümlerini düzenli aralıklarda yaptırmak zorundadır.

Bu ölçüm, test ve analiz çalışmaları akredite laboratuvarlar tarafından gerçekleştirilmektedir. Laboratuvarlar bu çalışmalarında hem mevcut yasal düzenlemelere hem de yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uymaktadır. Bunların başında şu standart gelmektedir: TSE CEN/TS 13649 Sabit kaynak emisyonları - Gaz halindeki her bir organik bileşiğin kütle derişiminin tayini - Çözücü özütlemesi veya ısısal tarafından izlenen sorptif numune alma yöntemi.