Pestisit Tayini - Ethephon

Pestisit Tayini - Ethephon
Pestisit Tayini - Ethephon

Hem dünyada hem de ülkemizde pestisitler yaygın bir şekilde kullanılmaktadır ve ekonomik açıdan oldukça büyük bir öneme sahiptir. Ancak pestisitler sadece verildikleri bitkinin yapısında veya yüzeyinde kalmakla yetinmezler, farklı yollardan çevreye de yayılırlar. Kullanılan pestisitlerin özelliklerine bağlı olarak, buharlaşarak veya rüzgarlarla taşınarak, ya da yağmurlarla birlikte yeraltı sularına ve yüzey sularına karışarak, kullanıldığı bölge ile sınırlı kalmayıp çok daha uzak mesafelere taşınmaktadır. Pestisitlerin bu şekilde doğaya yayılmaları ve bulundukları yerlerde kalıcılıkları, su, ışık, ortamın asitlik seviyesi veya toprağın özelliklerine göre değişmekte, çok hızlı bir şekilde bozunmakta veya kalıcılıkları daha da uzun sürelere çıkmaktadır.

Pestisilerin birçoğu insanlara, hayvanlara ve doğa koşullarına zarar vermektedir. Bunu önlemek için yaplan bazı çalışmalarda, kalıcı organik kirleticileri olarak tanımlanan ve içlerinde tarımda yaygın kullanımı olan birçok kimyasal ürün bazı koşullara bağlı olarak yasaklanmış ve bu özellikte yeni kimyasalların üretilmesi yasaklanmıştır.

Bazı meyvelerin, örneğin incirin, hasat zamanından önce olgunlaşmasını sağlamak üzere hormon katkılı ethephon kimyasalı kullanılmaktadır. Ethephon aslında meyvelerde sahte olgunluk yaparken, meyvelerini içini karartmaktadır. Bu da meyvelerin kalitesini bozmaktadır. Üst üste iki dönem bu kimyasalın kullanılması durumunda ürünlerin raf ömrü düşmekte ve ağaç dallarında kurumalar yaşanmaktadır.

Hormonlar, bitkilerin büyümesini ve gelişmesini yönlendiren, çok düşük yoğunlukta kullanılsa bile etkili olabilen organik maddelerdir. Yararlı oldukları için hormonların sentetik olanları üretilmektedir. Bunlar genelde bitki gelişim düzenleyicileri olarak kabul edilmektedir. Ethephon hormonu da bunlardan biridir. Siyah incirin hasat süresi iki buçuk ayken ethephon kullanılması durumunda bu süre bir buçuk aya inmektedir.

Laboratuvarlarda, meyve ve sebzelerde pestiti tayini ve ethephon kullanımı tayini çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca ülkemizde ve yabancı ülkelerde faaliyet gösteren kuruluşlar tarafından hazırlanan standartlara ve dünyada kabul gören analiz yöntemlerine ve test kriterlerine de uyulmaktadır.