Yapılacak temizlik işlemi, temizlikten ne beklendiğine ve temizlik derecesine bağlı olarak farklı şekillerde yapılmaktadır. Örneğin,

·         Fiziksel temizlik, gözle görülebilen her türlü görünür kirlerin bulundukları yüzeylerden arındırılması işlemidir.

·         Kimyasal temizlik, gözle görülmeyen ancak koku veya tadı ile varlığı anlaşılan temizlik maddesi ve dezenfektan kalıntıları dahil mikroskobik kalıntıların bulundukları yüzeylerden uzaklaştırılması işlemidir. Bu tür temizlik için deterjan ve deterjan aktivitesi gösteren köpük, jel ve benzeri kimyasal maddeler kullanılır.

·         Bakteriyolojik temizlik ise, yüzeyde bulunan mikroorganizmaların yok edilmesi işlemidir. Sadece fiziksel ve kimyasal temizlik işlemleri yapılmışsa, toplam mikroorganizma sayısı bir miktar düşebilir ama kalanları, kısa sürede çoğalıp tehlike oluşturabilirler. Bakteriyolojik temizlik ile yüzeylerde bulunan zararlı mikroorganizmaların tamamı, zararlı olmayan mikroorganizmaların ise önemli bir kısmı yokedilir.

Fiziksel ve kimyasal temizlik yapılmadan, doğrudan bakteriyolojik temizlik de yapılabilir ancak önce fiziksel temizlik yapılmış ise, bakteriyolojik temizlik ile daha net sonuç alınır. Yani iyi yapılan bir temizlik işlemi, dezenfeksiyona yardımcı olan çok önemli bir aşamadır ve mikrobiyal gelişimleri önemli ölçüde kontrol altına alabilir. Şunu da vurgulamak gerekir ki, uygulanan bütün dezenfeksiyon yöntemleri, aynı zamanda bakteriyolojik bir temizlik anlamına gelmektedir.

Dezenfeksiyon için uygulanan temel yöntemler şunlardır: ısıyla dezenfeksiyon, radyasyonla dezenfeksiyon ve kimyasal dezenfeksiyon.

Isıyla dezenfeksiyon buhar veya sıcak su ile yapılır. Buharla dezenfeksiyon yüksek enerji gerektirir ve pahalı bir yöntemdir. Sıcak su kullanımı ise etkili bir sanitasyon yöntemidir.

Radyasyonla dezenfeksiyon, ultraviyole ışınları ile mikroorganizmaları yok etme yöntemidir. Uygulaması çok özen ve dikkat gerektirir.

Kimyasal dezenfeksiyon ise, ısıl uygulanamadığı durumlarda tercih edilen bir yöntemdir. Kimyasal dezenfektanlar yapılarına göre an fazla yarım içinde etkisini gösterir.

Antiseptik ve dezenfektanlar, ağırlıklı olarak hastanelerde ve sağlık merkezlerinde cilt üzerinde, sert yüzeylerde ve tıbbi araç ve gereçlerde yaygın olarak kullanılan antimikrobial maddelerdir. Ancak bu maddeler mikroorganizmalar için olduğu kadar, insan vücudu açısından da zehirleyicidir. Bu yüzden canlılara temas etmesi pek uygun görülmez.

Mikroorganizmalar, birer canlıdır ve tüm canlılar gibi uygun yaşam koşulları buldukları zaman çoğalmaya başlarlar. Bu yüzden, içilen suyun, tüketilen yiyeceklerin ve içeceklerin, sağlığa zarar veren, hastalık yapıcı mikroorganizmalardan uzak olması gerekmektedir. Bu tür sağlık koruma faaliyetlerinde üç farklı kavram öne çıkmaktadır: sterilisazyon, dezenfeksiyon ve antisepsi.

Sterilizasyon sadece cansız nesnelere uygulanır ve nesnelerin, üzerinde veya içinde bulunan bütün mikroorganizmalardan arındırılması işlemidir. Bu işlem ile zararlı veya zararsız bütün mikroorganizmalar ölmektedir. Dezenfeksiyon, insanlarda hastalık yapma özelliği bulunan mikroorganizmaları yok etme işlemidir. Bu işlemde genelde kimyasal içerikli maddeler (dezenfektanlar) kullanılır. Antisepsi ise, canlı dokuların üzerinde veya içinde bulunan mikroorganizmaları, kimyasal maddeler kullanarak yok etme işlemidir. Bu işlemde genelde kimyasal içerikli maddeler (antiseptikler) kullanılır.

Dezenfektanların fiziksel ve kimyasal test ve analizleri, ulusal ve uluslarası kuruluşlardan TS EN ISO/IEC 17025 standardı esasları çerçevesinde akredite olan laboratuvarlarda gerçekleştirilmektedir. Bu laboratuvarlar, mevcut yasal düzenlemelere, genel kabul görmüş test yöntemlerine ve yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uygun faaliyet göstermektedir.

Güvenilir ve tarafsız bir şekilde hizmet veren bu laboratuvarlarda yapılan test ve analizler ve düzenlenen raporlar dünyanın her yerinde kabul görmektedir.

Akredite laboratuvarlarda, dezenfektan analizleri kapsamında başlıca şu fiziksel ve kimyasal test ve analizler yapılmaktadır:

o   QAC bazlı dezenfektan analizi

o   Katyonik aktif madde analizi

o   Alkol bazlı dezenfektan analizi

o   İzopropil alkol analizi

o   Etil alkol analizi

o   Klor bazlı dezenfektan analizi

o   Aktif klor analizi

o   Alkali dezenfektanlar analizi

o   Toplam alkalinite analizi

o   Asidik dezenfektanlar analizi

 

o   Toplam asidite analizi