Hexan (Hekzan) Ekstraksiyonu

Hexan (Hekzan) Ekstraksiyonu
Hexan (Hekzan) Ekstraksiyonu

Ekstraksiyon işlemi, birçok analitik işlemin vazgeçilmez bir adımıdır. Son yıllarda ekstraksiyon yöntemleri çok gelişmiştir. Ekstraksiyon süresinin kısalması, otomasyona uygunluk, analitik laboratuvarlarında kirliliğin önlenmesi, organik solvent tüketiminin azalması ve örnek hazırlama maliyetlerindeki düşüş bunda etklidir. Örneğin örnek hazırlamada, klasik ekstraksiyon yöntemlerinin yerini mikrodalga destekli ekstraksiyon, veya basınçlı sıvı ekstraksiyonu (hızlandırılmış solvent ekstraksiyonu) gibi yöntemler almıştır. Bu yöntemler ekstraksiyon işleminin hızını önemli ölçüde arttırmıştır.

Günümüzde yağlı maddeden yağın çıkarılmasında solvent olarak hexan (hekzan) kimyasal bileşiği çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu işlemlerde solvent olarak heptan, karbon sülfür, aseton, etil alkol, izopropil alkol, trikloretilen ve benzen gibi kimyasal maddeler yanında hexan bileşiği de kullanılmaktadır. Hekzan kullanımında esas, yağ ve çözücü karışımından çözücü maddenin buharlaştırılarak ayrılmasıdır. Kaynama noktası yağa göre çok düşük olan çözücü bu yöntemde kolayca buharlaşmakta ve yağdan uzaklaşmaktadır.

Hekzan, düz zincirli bir alkan türüdür. Laboratuvarlarda yağ çözücü olarak, sanayide ise organik çözücü olarak kullanılmaktadır. Ancak hekzan sağlığa zararlı olduğu için, bunun yerine genelde heptanın türevi kullanılmaktadır. Buhar halinde hekzan solunduğu takdirde zehirlenmelere neden olmaktadır. Heptan bileşiği, yağı daha iyi çözmektedir ancak hekzanı bulmak çok daha kolay olduğu için uygulamada hekzan bileşiğinin kullanımı fazladır. Hekzan iyi bir çözücü olarak genelde yapıştırıcı üretiminde kullanılır. Kuvvetli oksidanlar ile şiddetli tepkimeye girer ve patlamaya ve yangına neden olabilir. Hekzan buharı havadan ağırdır ve zeminde çabuk yayılır.

Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında hexan (hekzan) ekstraksiyonu çalışmaları da yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve dünya genelinde kabul gören test yöntemlerine uyulmaktadır. Laboratuvarlar bu şekilde daha güvenilir ve tarafsız bir hizmet vermektedir.