Fosfor (P) Analizi

Fosfor (P) Analizi
Fosfor (P) Analizi

Bitkilerin gelişmesinde çeşitli besin maddelerine ihtiyaç bulunmaktadır. Bu besin maddeleri doğal olarak toprakta bulunmaktadır. Ancak bu besin maddelerinden bazılarının alınamaması halinde bitkiler gelişme problemleri yaşar. Topraktan bol ve kaliteli ürün alabilmek için, eksik olan besin maddelerinin, gübreleme ile tamamlanması gerekmektedir. Ancak gübreleme çalışmalarının gelişigüzel olmaması, ihtiyaç duyulan maddelerin yeterli miktarlarda ve bir plan içinde verilmesi gerekmektedir.

Fosfor, mikro organizmaların büyümesi için gerekli temel elementlerden biridir. Fosfor, bitki genlerinin ve kromozomlarının temel yapı taşıdır. Bitkilerde enerji depolanması ve besinlerin taşınması gibi bir takım fizyolojik işlevler fosfor sayesinde yerine getirilir. Fosfor, çiçeklenmeyi ve meyve oluşmunu artırır, olgunlaşmayı hızlandırır ve kök oluşumunu sağlar. Bitkilerin fosfor gereksinimi genelde kuru ağırlığının yüzde birinden düşüktür. Fosfor en çok bitkilerin tohum ve meyvelerinde bulunur. Fosfor eksikliğinde en önemli etki, bitkilerin köklerinin gelişmemesi ve meyvelerini dökmesidir. Fosfor fazlalığı ise bitkilerin potasyum, demir, kalsiyum, bakır ve çinko alımını engeller.

Bitkiler, toprak suyunda erimiş halde bulunan inorganik fosfatlardan yararlanır. Topraktaki organik atıkların bileşiminde bulunan organik fosfordan bitkilerin yararlanması için, organik maddelerin parçalanması gerekmektedir.

Akredite olan labortatuvarlar tarafından toprak ölçümleri kapsamında yapılan fosfor analizlerinde laboratuvarlar, parçalama yöntemleri ya da kolorimetrik yöntemler gibi farklı yöntemler kullanmaktadır. Genel olarak bu yöntemlerde takip edilen yol iki aşamalıdır. Önce topraktaki elverişli fosfor ayrılarak çözünmüş ortofosfatlara dönüştürülmektedir. Daha sonra ayrılan bu ortofosfatların kolorimetrik ölçümleri yapılmaktadır.

Yetkili laboratuvarlar bu çalışmalarında yasal düzenlemeler yanında, ulusal ve uluslararası alanda yayınlanmış standartları da dikkate almaktadır. Fosfor analizlerinde yetkili laboratuvarlar tarafından esas alınan yöntemler şunlardır:

  • TS 8338 Topraklar - Fosfor Tayini (Modifiye Bray ve Kurtz No.1 Metodu)
  • EPA 200.7 ICP-OES metodu