Ortam Havasında Uçucu Organik Bileşik (VOC) Ölçümü

Ortam Havasında Uçucu Organik Bileşik (VOC) Ölçümü
Ortam Havasında Uçucu Organik Bileşik (VOC) Ölçümü

Uçucu organik bileşikler kısaca VOC olarak tanımlanmaktadır. VOC ifadesi, İngilizce aynı anlama gelen Volatile Organic Compounds ifadesinin baş harflerinden oluşmaktadır.

Uçucu organik bileşiklerin kaynakları çok çeşitlidir. Yanma ürünleri ve yan ürünleri olabileceği gibi, deodorant, kolonya, parfüm ve sprey gibi kokular ve sabun, deterjan, şampuan ve benzeri temizlik maddeleri gibi çok kullanılan tüketim malzemeleri de olabilir. Bunlar her çeşit ortamda az veya çok miktarda olabilir. Kapalı ortamlardaki seviyeleri, insanların hareketlerine ve VOC kaynaklarının bulunma yoğunluğuna bağlı olarak farklılık gösterebilir.

Bir yandan hızlı nüfus artışı ve beraberinde gelen yaşam şeklindeki değişiklikler, bir yandan enerji ihtiyacındaki artış, şehirleşmenin artması, fosil yakıtların tükenmesi, araç kullanımının artması, hızlı sanayileşme, bir yandan da planlama ve çevresel düzenlemelerde yetersiz kalınması ve hava kirliliğinin gittikçe artması, ülkemizde ve dünyada ciddi düzeyde sağlık ve çevre sorunlarına yol açmaktadır.

Bu gelişmeler karşısında, çıkarılan birçok yasal düzenleme ile, ve ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından hazırlanan standartlar ile hava kirliliğinin önüne geçilmeye çalışılmaktadır.

Akredite olmuş laboratuvarlar tarafından bu amaçla, imisyon ölçümleri çerçevesinde gerçekleştirilen ölçüm ve analiz çalışmaları arasında uçucu organik bileşik ölçümleri de bulunmaktadır.

Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nin Emisyon İznine Tabi Tesisler İçin Esaslar ve Sınır Değerler başlıklı ekinde (Ek-1), her biri uçucu organik bileşik sınıfı için ayrı ayrı derişim değerleri konulmuştur.

Ölçüm yapacak laboratuvarlar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, TS EN 13649 standardı ile yetkilendirilmektedir (TSE CEN/TS 13649 Sabit kaynak emisyonları – Gaz halindeki her bir organik bileşiğin kütle derişiminin tayini – Çözücü özütlemesi veya ısısal tarafından izlenen sorptif numune alma yöntemi).