Deride Yasaklı Azo Boyar Maddeler Tayini

Deride Yasaklı Azo Boyar Maddeler Tayini
Deride Yasaklı Azo Boyar Maddeler Tayini

Azo boyar maddeler, yapılarında bir azo grup bulunduran sentetik boyalardır. Bu renklendiriciler tekstil ürünlerinin ve deri ürünlerinin boyanmasında çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak azo boyar maddelerin bir kısmı, belli koşullar altında kanser yapıcıözelliktedir. Avrupa Birliği ülkelerinde ayınlanan, 1907/2006 sayılı REACH Yönetmeliği ekinde, tekstil ve deri ürünlerinde kullanımı yasaklanan 22 kanser yapıcı aromatik amin sayılmıştır. Bunlar dışında insan sağlığı açısından tehlikeli olan başka boyar madddeler de bulunmaktadır. Bu boyalar uzun süre cilt ile temas etmesi halinde, cilt yoluyla emilmektedir.

Bu tehlikeli durumun önüne geçmek amacı ile yine Avrupa Birliği tarafından 2004/21/CE saylı direktif çıkarılmış ve bütün tekstil ürünleri ve deri ürünlerinde ve deri ve sentetik malzemelerde yasaklı azo boyar maddlere test zorunluluğu getirilmiştir.

Yetkili laboratuvarlar tarafından, spesifik testler kapsamında deride yasaklı azo boyar maddelerin miktarını tespit etmek için test ve analizler yapılmaktadır. Bu çalışmalarda esas alınan standartlar şunlardır:

  • TS EN ISO 17234-1 Deri - Boyalı derilerde bazı azo boyar maddelerinin tayini için kimyasal deneyler - Bölüm 1: Azo boyar maddelerden elde edilen aromatik aminler için tayin

Bu standart, aromatik amin açığa çıkaran belli azo boyar maddelerin miktarını tespit edecek bir yöntemi kapsamaktadır.

  • TS EN ISO 17234-2 Deri - Boyalı derilerde belirli azo boyar maddelerin tayini için kimyasal deneyler - Bölüm 2: 4-aminoazobenzen tayini

Bu standart, yukarıda açıklanan ISO 17234-1 standardını tamamlayıcı niteliktedir. Bu standart, aynı zamanda, tekstil ürünlerinde serbest amin olarak bulunan 4-aminobenzen maddesinin miktarını tespit edecek bir yöntemi kapsamaktadır.

  • DIN 53316 Deri testi - Bazı azotların deride tayini
  • BVL B 82.023 (35 LMBG 82.023) Tüketim mallarının analizi - Boyalı derilerin azo boyalarının tayini