Kavis ve Dönme

Kavis ve Dönme
Kavis ve Dönme

Dokuma kumaşlarda kavis ve dönmeler, kumaş, genişliği boyunca çarpıtıldığı zaman ortaya çıkmaktadır. Atkı iplikleri kumaşın enine uzanan ipliklerdir. Çözgü iplikleri ise kumaş boyunca uzanırlar. Kumaş kavis veriyorsa, kumaşın ortasındaki desen bir miktar ileri veya geri noktadadır. Kavis, baskın çizgi ile kenarlara dik düz çizgi arasında ölçülen en uzak mesafe olarak tanımlanır.

Kumaşın yapımında, yani kumaşı oluşturan iplikte bozulmalar olabilir. Kumaşta dönme varsa, bir tarafındaki desen, karşı taraftaki desenden ileri gider. Dönme veya çarpıklık, baskın çizginin diğer kenarı ile buluştuğu nokta arasında ölçülen mesafe olarak tanımlanır.

Örgüde dönme problemi kumaşın dikim öncesinde kontrol edilmesi gereken bir özelliktir. Bu problem boyut çarpılmasına yol açmaktadır. Örgüde dönme problemi genelde kumaş yıkandıktan sonra veya kesim yapıldıktan sonraki bekleme sırasında ortaya çıkmaktadır.

Yetkili laboratuvarlarda gerçekleştirilen fiziksel testler için, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan birçok standarda uyulmaktadır. Bu kapsamda kavis ve dönme testlerinde esas alınan standartlar şunlardır:

  • BS 2819:1968 Eğilmiş ve çarpık kumaşlarda bozulmayı ölçmek için yöntemler
  • ASTM D3882 Dokuma ve örme kumaşlarda kavis ve dönme için standart test yöntemi

Standartlara göre yünlü örgü kumaşlarda olması gereken değerler şu şekildedir:

  • Yünlü kumaşlarda 0,5 inç kavis ve 1.0 inç dönme değeri aşılmamalıdır.
  • Örgü kumaşlarda 0,75 inç kavis ve 1.0 inç dönme değeri aşılmamalıdır.

Laboratuarların ulusal veya uluslararası akreditasyon kuruluşlarından aldıkları yetkiye dayanarak test ve analiz çalışmaları yapmaları gerekmektedir. Laboratuvarlar, TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardı esaslarına uygun şekilde akredite olmak zorundadırlar.

Aynı zamanda kaliteli ve güvenilir sonuçlar elde edebilmek için, son teknoloji ürünü cihazlara ve deneyimli ve eğitimli bir çalışan kadrosuna sahip olmaları ayrıca önemlidir.