Η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία είναι το σύνολο των συστηματικών και επιστημονικών μελετών που γίνονται για την προστασία από τους κινδύνους που θα προκύψουν κατά τη διεξαγωγή των εργασιών και των δραστηριοτήτων στις επιχειρήσεις και τις συνθήκες που θα βλάψουν την υγεία των εργαζομένων και θα παράσχουν ασφαλέστερο εργασιακό περιβάλλον.

Στη συνέχεια, τα βασικά χαρακτηριστικά της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας μπορούν να απαριθμηθούν ως εξής:

• Για να δημιουργηθεί ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον εργασίας
• Προστατεύστε τους υπαλλήλους από κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία που προκύπτουν από το περιβάλλον εργασίας
• Εξασφάλιση της ευημερίας των εργαζομένων και διασφάλιση της συνέχειας αυτής της κατάστασης
• Να εξασφαλιστεί η συνεχής παραγωγή στις επιχειρήσεις
• Αυξήστε την αποδοτικότητα των επιχειρήσεων

Οι δραστηριότητες για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία έχουν έναν στόχο, ο οποίος είναι η προστασία όλων των εργαζομένων από επαγγελματικά ατυχήματα και πιθανές επαγγελματικές ασθένειες.

Εάν εξετάσουμε τα στατιστικά στοιχεία στη χώρα μας, η κατάσταση δεν φαίνεται να είναι πολύ ανοικτή. Κατά μέσο όρο, τέσσερις εργαζόμενοι πεθαίνουν καθημερινά λόγω εργατικών ατυχημάτων. Κάθε χρόνο η 150 απασχολεί περίπου χιλιάδες εργαζομένους και περίπου οι υπάλληλοι του 15 είναι απενεργοποιημένοι. Σύμφωνα με τις στατιστικές, ο μεγαλύτερος αριθμός επαγγελματικών ατυχημάτων συμβαίνουν στις βιομηχανίες μεταλλείων και μετάλλων.

Ωστόσο, οι υφιστάμενες νομικές ρυθμίσεις επιβάλλουν σημαντικές ευθύνες στους εργοδότες. Για παράδειγμα, οι μηχανές και οι μέθοδοι λειτουργίας που χρησιμοποιούνται στις επιχειρήσεις πρέπει να είναι ασφαλείς και σε συνθήκες που δεν βλάπτουν την υγεία. Ανάλογα με το πεδίο δραστηριότητας των επιχειρήσεων, οι εργαζόμενοι πρέπει να προστατεύονται όσο το δυνατόν περισσότερο με κατάλληλα προστατευτικά μέτρα έναντι των επιπτώσεων των χρησιμοποιούμενων βιολογικών και χημικών ουσιών. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν καθήκοντα και ευθύνες κατάλληλες για τις ικανότητές τους και θα πρέπει να παρέχεται η απαραίτητη κατάρτιση ενάντια στην ανεπάρκεια τους. Οι εργοδότες υποχρεούνται να λαμβάνουν μέτρα επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας σύμφωνα με το μέγεθος και το πεδίο δραστηριότητας της επιχείρησης. Ταυτόχρονα, οι εργοδότες πρέπει να παρακολουθούν συνεχώς τις δραστηριότητες της οντότητας, τις πρακτικές που σχετίζονται με το έργο που επιτελείται και την εφαρμογή των αναγνωρισμένων μέτρων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να διαθέτουν προστατευτικό ρουχισμό και εξοπλισμό σύμφωνα με την διάσταση κινδύνου της εργασίας τους. Ομοίως, δεν πρέπει να επηρεάζει αρνητικά την τάξη εργασίας, την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία στην επιχείρηση. Οι εργοδότες πρέπει να λάβουν μέτρα για να αποτρέψουν την υπερβολική σωματική και ψυχική κόπωση των εργαζομένων. Θα πρέπει να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα κατά των ενδεχόμενων ατυχημάτων στο εργοστάσιο. Τέλος, οι επιστημονικές και τεχνικές πληροφορίες για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία πρέπει να διατηρηθούν.

Αυτές ήταν οι ευθύνες των εργοδοτών για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία. Ωστόσο, φυσικά, υπάρχουν και ευθύνες για τους υπαλλήλους. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι πρέπει να προστατεύουν την ασφάλεια των ίδιων και των άλλων εργαζομένων λόγω της εργασίας ή της αμέλειας τους. Πρέπει να συμμορφώνονται με τις επιχειρηματικές διαδικασίες και τις οδηγίες που παρέχονται από την οντότητα και με τις διαδικασίες για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία. Πρέπει να χρησιμοποιούν σωστά τον εξοπλισμό ασφαλείας και το προστατευτικό ρουχισμό. Είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν κίνδυνο και να ενημερώνουν τους διαχειριστές για τους κινδύνους χωρίς καθυστέρηση.

Όταν αναλύονται οι στατιστικές, είναι κατανοητό ότι ένα ποσοστό των επαγγελματικών ατυχημάτων που βρίσκονται κοντά στο 80 οφείλεται στις ανασφαλείς ενέργειες των εργαζομένων και το ποσοστό του 20 προκαλείται από την ανασφάλεια του εργασιακού περιβάλλοντος.

Τα ατυχήματα οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο δικό τους παράπτωμα των εργαζομένων και στην επισφαλής συμπεριφορά τους, σε διαταραχές στον ορισμό και στην κατανομή της εργασίας, στην υπνηλία των εργαζομένων ή επιχείρηση Αυτό οφείλεται στην έλλειψη ενημέρωσης των εργαζομένων για την ασφάλεια.

Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) όρισε εργατικά ατυχήματα ως απρόβλεπτα, άγνωστα και ανεξέλεγκτα γεγονότα που θα μπορούσαν να βλάψουν το περιβάλλον. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), από την άλλη πλευρά, περιγράφει τα γεγονότα που οδηγούν σε τραυματισμούς των εργαζομένων, ζημιές σε μηχανήματα και εξοπλισμό και διακοπή παραγωγής για λίγο. Και στους δύο ορισμούς, τα κοινά σημεία είναι η εμφάνιση απροσδόκητων και ανεπιθύμητων συμβάντων και η βλάβη στη ζωή και στην ιδιοκτησία.