Spesifik Migrasyon Tayini (Plastik, Seramik ve Metal)
Tüketici sağlığını, gıda maddeleri ile temas eden her türlü ambalaj maddelerinden ve malzemelerinden gelecek kimyasal risklere karşı korumak önemli bir gerekliliktir. Bu nedenle gıda ambalajlarında migrasyon konusu son derece önemlidir. İlgili yasal düzenlemelerde migrasyona yönelik hükümler yer almaktadır. Bu konuda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 2013 yılında iki önemli tebliğ yayınlanmıştır:
- Türk Gıda Kodeksi Gıda İle Temas Eden Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ no: 2013/34)
- Türk Gıda Kodeksi Gıda İle Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi Tebliği (Tebliğ no: 2013/35)
Birinci tebliğ, gıda ile temas eden veya gıda ile temas etmesi ihtimali olan plastik madde ve malzemelerin, üretilmesi, işlenmesi ve dağıtım aşamalarında uyulması gereken esasları düzenlemektedir. İkinci tebliğ ise, gıda ile temas eden plastik madde ve malzemelerin bileşenlerinin migrasyon testinde kullanılan gıda benzerleri listesi yer almaktadır. Aynı zamanda bu yasal düzenlemelerde ayrıntılı bir şekilde migrasyon test yöntemleri de açıklanmaktadır.
Gıda ambalajları üreten firmaların migrasyon testleri yaptırmaları yasal bir zorunluluktur. Laboratuvarlarda sulu, alkollü, yağlı ve asitli gıda maddeleri için ayrı testler yapılmaktadır. Keza platik, seramik veya metal ambalajlar için de ayrı testler yapılmaktadır.
Teorik olarak migrasyon, ambalaj malzemesinin üretiminde kullanılan kimyasal maddelerin, belli koşullar altında, temasta bulunduğu içindeki gıda maddeleri ile etkileşime girmesi ve gıdaya geçmesi olarak tanımlanmaktadır. Belli koşullar derken, migrasyonu etkileyen faktörler kastedilmektedir. Bu faktörler, gıda maddesinin yapısı, gıda maddesinin ambalaj ile temas süresi, temas sıcaklığı ve ambalajın üretiminde kullanılan maddelerin miktarıdır.
Gelişmiş laboratuvarlarda ambalaj analizleri kapsamında, plastik, seramik ve metal ambalajlarda spesifik migrasyon tayini çalışmaları yapılmaktadır.