Bisphenol A Analizi (Çocuklar İçin Kullanılacak Plastik Madde ve Malzemeler, Polikarbonat Türü Plastikler)
Bisphenol A bileşiği, plastiklerin üretimi sırasında başka kimyasal maddeler ile polimerleşmeye yardımcı olmak amacı ile kullanılan bir monomerdir. Bir plastik türü olan polikarbonatlar, ışık geçirgenliği cama yakın olan, ısıya ve kimyasal maddelere karşı elverişli olan, darbelere ve çizilmeye karşı dayanıklığı yüksek olan ve gıdaların ambalajlanmasına çok uygun olan şeffaf bir malzemedir. Gıda sektöründe en fazla içecek şişelerinde, tabak ve saklama kapları üretiminde ve bebek beslenme ürünlerinde çok yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bisphenol A bileşiği, polikarbonat ürünlerde, sertlik yanında yüksek kalitede şeffaf bir görünüm kazandırmak için kullanılmaktadır.
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ile Avrupa Gıda Güvenliği Kuruluşu (EFSA) tarafından hayvanlar üzerine yapılan çalışmalarda bisphenol A bileşiğinin,insan sağlığı açısından risk seviyesi yüksek bir kimyasal bileşik olduğu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle söz konusu kuruluşlar, polikarbonat bebek ürünleri yerine cam ürünler kullanılmasını önermektedir.
Bu gelişmeler üzerine Avrupa Birliği ülkelerinde bebek ürünlerinde bisphenol A bileşiğinin kullanılmasını yasaklanmıştır. Aynı şekilde ülkemizde de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda İle Temas Eden Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ No: 2013/34) hükümlerine göre, Türk Gıda Kodeksi Bebek Formülleri ve Türk Gıda Kodeksi Devam Formülleri tebliğlerinde bebek olarak tanımı yapılan tüketici grubu için kullanılan ürünlerde polikarbonat malzemeler kullanılamaz.
Gelişmiş laboratuvarlarda ambalaj analizleri kapsamında çocuklar için kullanılacak plastik madde ve malzemeler ve polikarbonat türü plastiklerde bisphenol A analizleri yapılmaktadır. Bu analizler sırasında, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar esas alınmaktadır. Bu konuda başvurulan standart şudur:
- TS EN 14372 Çocuklar için kullanım ve bakım eşyaları – Çatal, bıçak ve mama eşyaları - Güvenlik kuralları ve deneyler